De nieuwe Europese privacywetgeving (AVG), in werking sinds 25 mei 2018, heeft als gevolg dat kandidaten, lijsttrekkers en politieke partijen rekening moeten houden met verstrengde eisen in de verwerking en het bijhouden van persoonsgegevens. In dit kader doet de Gegevensbeschermingsautoriteit (GBA) een oproep naar een privacyvriendelijke verkiezingscampagne.

Gebruik van persoonsgegevens van kiezerslijsten en personenlijsten (van bevolkingsregister) in aanloop van de verkiezingen

Een aantal verduidelijkingen uit de nota van de GBA:

• Kiezerslijsten en personenlijsten mogen enkel aangewend worden voor verkiezingsdoeleinden. Elk ander gebruik, zoals bv. commercieel gebruik, is verboden. Op basis van de Vlaamse kieswetgeving is het gebruik van deze lijsten door kandidaten, lijsttrekkers of politieke partijen enkel toegelaten is tot op de verkiezingsdag.

• De bedoelde lijsten bevatten enkel de persoonsgegevens van personen die de kiesvoorwaarden vervullen op de datum van de aanvraag, meer bepaald: de naam, de voornaam, de geboortedatum, het geslacht en het adres. Voor de niet-Belgische kiezers komt daar nog de nationaliteit van de kiezer bij. 

• De kiezer heeft recht op informatie van de politieke partijen en de kandidaten die hem op basis van gegevens uit kiezerslijsten of personenlijsten aanschrijven. De kiezer moet (art. 14 van de AVG): 
  • weten wie hem aanschrijft (naam en adres van de verwerkingsverantwoordelijke);
  • voor welk doeleinde (verkiezingsdoeleinden);
  • de oorsprong van zijn gegevens kennen (kiezerslijsten of personenlijsten uit het bevolkingsregister).
• Een kiezer kan zich niet op voorhand verzetten tegen het gebruik van zijn persoonsgegevens die zich bevinden op de kiezerslijsten of personenlijsten (bv. om gespaard te blijven van gericht verkiezingsdrukwerk tijdens de kiescampagne). De kiezer kan, na ontvangst van een eerste campagnebericht, wel bezwaar maken tegen toekomstig gebruik van zijn persoonsgegevens. 
• Politieke partijen of hun kandidaten moeten erover waken dat enkel zijzelf en hun medewerkers die rechtstreeks betrokken zijn bij de administratieve voorbereiding en uitvoering van de verkiezingspubliciteit toegang hebben tot de kiezerslijsten of de personenlijsten uit het bevolkingsregister. De persoon die over de kiezerslijsten of personenlijsten uit het bevolkingsregister beschikt, mag ze zelf niet verstrekken aan derden. 
• Het versturen van elektronische berichten kan enkel gebeuren als de betrokkene zijn voorafgaande toestemming ("opt-in") geeft voor de verwerking van zijn persoonsgegevens. De kiezer moet voorafgaandelijk zijn toestemming geven voor dergelijke communicatie alvorens direct marketing tot hem kan worden gericht.